Dit onderzoek verzamelt informatie over de situatie van seksuele minderheden in Ethiopië, in het bijzonder de situatie van homoseksuelen en lesbiennes. De verslagperiode overspant vijf jaar, van 1 januari 2019 tot 1 januari 2024. Cedoca heeft het onderzoek afgesloten op 1 mei 2024.
Cedoca voerde een factfindingmissie uit naar Ethiopië van 14 tot 24 november 2023. Deze missie is ondernomen met de financiële steun van het European Asylum, Migration and Integration Fund (AMIF).
LGBT-personen en -activisten worden geconfronteerd met haatspraak, arrestaties en detentie, bedreigingen, intimidatie en andere vormen van geweld. Bronnen geven aan dat de LGBT-gemeenschap in Ethiopië onder druk staat en verwijzen daarbij in het bijzonder naar de anti-LGBT-campagne in augustus 2023.
De regering en politieke actoren houden een dubbelzinnige houding aan tegenover de LGBT-gemeenschap. Zo uiten politieke actoren zich enerzijds negatief ten opzichte van de gemeenschap, maar ontkennen ze anderzijds het bestaan ervan. Overheidsfunctionarissen en andere publieke figuren hebben openlijk opgeroepen tot geweld tegen LGBTQIA+-personen.
Ethiopië is een zeer religieus land. De conservatieve en zeer invloedrijke orthodoxe kerk is volgens verschillende bronnen mede verantwoordelijk voor de brede afwijzing van de LGTB-gemeenschap door de samenleving in Ethiopië. In september 2019 richt een orthodoxe priester een vereniging op die actief campagne voert tegen de rechten van LGBT-personen.
Het Ethiopische Strafrecht uit 2004 stelt dat seksuele activiteiten tussen personen van hetzelfde geslacht strafbaar zijn. Er bestaat geen wetgeving die de discriminatie van de LGBTQ+-gemeenschap bestraft. Bronnen stellen dat de overheid geen actie onderneemt tegen plegers van geweld tegen seksuele minderheden. Het gebrek aan duidelijke gevallen van strafrechtelijke handhaving bezorgde Ethiopië de reputatie relatief veilig te zijn voor seksuele minderheden.
Een belangengroep geeft evenwel aan dat gerechtelijke dossiers niet toegankelijk zijn, zelfs niet voor onderzoekers met de nodige legitimatie. De meeste mensen uit de LGBTQ+-gemeenschap die incidenten meemaken, kiezen er volgens bronnen voor deze niet openbaar te maken. Dit uit angst voor stigmatisering en discriminatie. Vertegenwoordigers van twee LGBT-organisaties in Addis Abeba geven aan dat de wet bepaalt dat men op heterdaad betrapt moet worden, en dat er daarom in het geval van vermoedens vaak aanklachten verzonnen worden, zoals drugsbezit of verkrachting.
De algemene maatschappelijke houding ten opzichte van de LGBT-gemeenschap is sterk negatief. Ethiopiërs zijn doorgaans zeer religieus. Daardoor neemt het grootste deel van de bevolking de krachtige en uitgesproken oppositie van de kerk tegen de LGBTQI-gemeenschap over. Volgens USDoS is sprake van een hoge mate van maatschappelijke discriminatie tegen LGBT-personen, onder meer op het gebied van onderwijs, werkgelegenheid en toegang tot gezondheidszorg.
Bronnen wijzen voorts op de rol van sociale media in de stijging van geweld tegen de LGBT-gemeenschap. Sociale media fungeren als platvormen waarop gebruikers haat en geweld delen. Tegelijkertijd zorgen sociale media voor een groeiende blootstelling aan fysiek geweld. Informatie over LGBTQI+-personen wordt verspreid en gaat vaak gepaard met oproepen tot geweld, wat een grote invloed heeft op de bewegingsvrijheid en de veiligheid van deze personen. Ook conversietherapieën zijn een van de vormen van geweld waaraan LGBTQ+-personen worden blootgesteld, zonder dat ze beroep kunnen doen op bescherming van de staat.
Er is een gebrek aan belangenbehartiging door ngo’s en internationale organisaties. De LGBTQI+-gemeenschap in Ethiopië houdt een laag profiel aan. Niet alleen het sociale stigma maar ook de criminalisering van seksueel gedrag tussen personen van hetzelfde geslacht verhindert LGBT-personen open te zijn over hun seksuele geaardheid of genderidentiteit. Activisten binnen de gemeenschap maken melding van surveillance en vrezen voor hun veiligheid. Leden van de Ethiopische LGBT-gemeenschap die zich wel publiekelijk uitspreken, bevinden zich in het buitenland.
Er bestaan verschillende LGBT-organisaties in Ethiopië. De twee organisaties die Cedoca in november 2023 kon spreken, beperken hun activiteiten noodgedwongen tot online interactie. Ze werken onder meer rond gezondheid, internetveiligheid en preventie. Er zijn anno 2023 geen fysieke ontmoetingsplaatsen in de hoofdstad.
Policy
The policy implemented by the Commissioner General is based on a thorough analysis of accurate and up-to-date information on the general situation in the country of origin. This information is collated in a professional manner from various, objective sources, including the EUAA, the UNHCR, relevant international human rights organisations, non-governmental organisations, professional literature and coverage in the media. When determining policy, the Commissioner General does not only examine the COI Focuses written by Cedoca and published on this website, as these deal with just one aspect of the general situation in the country of origin. The fact that a COI Focus could be out-of-date does not mean that the policy that is being implemented by the Commissioner General is no longer up-to-date.
When assessing an application for asylum, the Commissioner General not only considers the actual situation in the country of origin at the moment of decision-making, he also takes into account the individual situation and personal circumstances of the applicant for international protection. Every asylum application is examined individually. An applicant must comprehensively demonstrate that he has a well-founded fear of persecution or that there is a clear personal risk of serious harm. He cannot, therefore, simply refer back to the general conditions in his country, but must also present concrete, credible and personal facts.
There is no policy paper for this country available on the website.